زندگي نامه ي علمي حجت الاسلام و المسلمين آقاي دکتر حميد آريان
بسمهتعالي
الف) مشخصات فردي
حميد آريان
متولد: 1345؛ خلخال، کُلور
تحصيلات :
ديپلمعلوم تجربي1363
حوزوي:
مقدمات: حوزه علميه قم ؛ مدرسه علميه الهادي1364-1367؛
دوره سطح: حوزه علميه قم/1367-1372؛
دوره خارج فقه و اصول: حوزة علمية قم / از سال 1372 ؛ اساتيد:1. حضرت آيت الله حسين وحيد خراساني(دام ظله) 2.حضرت آيت الله محمد فاضل لنكراني(ره)
غير حوزوي:
کارشناسي الهيات و معارف اسلامي/ مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني قم1369- 1373
كارشناسي ارشد فلسفه و كلام / مرکز تربنيت مدرس دانشگاه قم 1373-1376؛ اساتيد: 1. غلامرضا اعواني 2. احمد احمدي 3 . انصاري شيرازي 4 . صادق لاريجاني 5.احمد بهشتي 6. علي شريعتمداري 7. غلامعلي سرمد 8. ايلخاني9. حشمت پور و ...
كارشناسي ارشدتفسير و علوم قرآن / مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني (ره)1375-1379؛ اساتيد:1. محمد هادي معرفت 2. محمود رجبي 3. محمد باقر حجتي 4.علي اکبر بابايي5. محمد علي مهدوي راد6. احمد عابدي7. محمد علي لساني فشارکي
دکتري تفسير و علوم قرآن/ مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني (ره)/1383-1390؛ اساتيد: 1. محمود رجبي 2. محمد باقر حجتي،3. محمد هادي معرفت 4. رضا استادي 5.احمد عابدي 6. غلامرضا فياضي
پ) سوابق تحقيقاتي: عنوان طرح تحقيقاتي / سمت در طرح
أ. كتابها:
1. درآمدي بر زبان قرآن،1377، چاپ نشده.
2. بازپژوهي، تصحيح و ويرايش كتاب قرآنشناسي جلد اول ، تاليف استاد محمد تقي مصباح يزدي، چاپ اول،قم ، انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ،1387.
3. تحقيق و تصحيحكتاب جهان شناسي ، تاليف استاد محمد تقي مصباح يزدي، 1390، چاپ اول، قم ، انتشارات مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ،1390.
4. نقش عقل در تفسير قرآن، 1390، در دست چاپ.
طرح های پژوهشی:
1. سيري تحليلي انتقادي در مباني و آراء قرآن شناختي نصر حامد ابوزيد
2. جستاري در مباني تفسيري علامه سيد محمدحسين فضل الله
ب. مقالات چاپ شده:
1. بررسي دلالت معجزه بر نبوت، مجله معرفت شماره 24بهار1377.
2. توصيف در تركيبهاياضافي قرآن و لغزشهاي برخي مترجمان، مجله ترجمان وحي ، شماره 5، بهار و تابستان1378.
3. زبان قرآن؛ ساختار و ويژگيها، مجله معرفت شماره 35 ، مرداد و شهريور 1379.
4. مجازگويي و رمزگرايي در متون مقدس ديني، مجله معرفت شماره 48آذر1380 ( و با عنوانعنوانلغة المجاز والرمزية في النص الدينيدر مجله عربي المنهاج، شماره 30، تابستان 1382(.
5. لشکر کشي ابرهه به مکه به روايت تاريخ و قرآن ، مجله تاريخ در آينه پژوهششماره 7 ، پاييز 1385.
6. خلل زدايي ازاسناد روايات ؛ راهکارها و قراين ، مجله علمي پژوهشي علوم حديث ، شماره 44، تابستان 1386.
7. جامعيت قرآن در بيان مفسرالميزان ، مجله قرآن شناخت شماره 1 ، بهار و تابستان 1387.
8. شأن و کارکرد عقل در تفسير قرآن از ديدگاه نص گرايان؛ مجله علمی پژوهشی قرآن شناخت؛ شماره 6 پاييز وزمستان 1389.
در مطبوعات
«نقد انديشه يا تحکيم خارجيگري؟»، روزنامه رسالت تاريخ 29/1/79 30/1/79 و 31/1/79 تلخيص اين مقالات در هفته نامه پرتو سخن با عنوان «چه کسي انديشه خارجيگري را ترويج مي کند؟» شماره هاي
ث) راهنمايي پايان نامه : عنوان پاياننامه / مقطع / سال
1. نقش علم نحو در تفسير قرآن کريم، جواد آسه، کارشناسي ارشد،موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، رشته تفسير و علوم قرآن، سال تحصيلي 87-88، تاريخ دفاع: 3/5/1388
2. لعن و نفرين در قرآن، محمد مهدي مشايخي، کارشناسي ارشد،موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، رشته تفسير و علوم قرآن، سال تحصيلي1387-1388؛ تاريخ دفاع:آبان 1388
3. روش شناسي تفسير «من وحي القرآن»، شمس الله معلّم كلايي، کارشناسي ارشد،موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، رشته تفسير و علوم قرآن، سال تحصيلي1387-1388؛ تاريخ دفاع:23/6/1388
4. تحليل نحوي گزيده اي از آيات قرآن و پيامدهاي تفسيري آنبا تأکيد بر ديدگاه مرحوم طبرسي در مجمع البيان ،، کبري خيرجوي، کارشناسي ارشد، جامعة الزهرا (س) رشته ادبيات عرب، تير1390
ج) مشاوره پايان نامه : عنوان پايان نامه / مقطع / سال
5. خودفراموشي از منظر قرآن و حديث، سيد عباس موسوي، مرکز جهاني علوم اسلامي، مدرسه عالي فقه و معارف اسلامي، کارشناسي ارشد، 10/9/1386.
6. معنا شناسي کتاب و حکمت در قرآن (با تأکيد بر آراء علامه طباطبائي و دانيل مديگان) غلام محمد شريعتي، کارشناسي ارشد، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، رشته تفسير و علوم قرآن،سال تحصيلي1387-1388؛ تاريخ دفاع: 31/6/1388
7. بازيابي و نقد مباني و روش تفسيري آيت الله معرفت با تأکيد بر التفسير الاثريالجامع، وحيد زارع مهرآبادي، کارشناسي ارشد، موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، رشته تفسير و علوم قرآن،تاريخ دفاع: 28/7/1389
سمتهاي اجرايي:
8. عضو هيئت علمي گروه تفسير علوم قرآن مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)مهر 1379 تا کنون
9. جانشين سردبير و عضو هيئت تحريريه مجله علمي ـ پژوهشي قرآن شناخت، بهار 1386 تا زمستان 1389
10. مدير دفتر و طرح و برنامهمؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني، از تير1390 تاکنون
فعاليت هاي آموزشي/تدريس:
1. معارف قرآن، جهان شناسي،مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني،1380 / 4 واحد
2. معارف قرآن، جهان شناسي،مؤسسه آموزشي پژوهشي امام خميني،1381 / 2 واحد
3. روش تحقيق،مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني،1381 / 2 واحد
4. روش تحقيق،مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني،1381و1382 / 4 واحد(نيمه حصوري)
5. تفسير قرآن، مؤسسه آموزشي وپژوهشي امام خميني،1382/ 4 واحد
6. معارف قرآن، قرآن شناسي، مؤسسه و آموزشي پژوهشي امام خميني،1383، 3 واحد
7. درآمدي بر فلسفه اسلامي(هستي شناسي)، دانشجويان دانشگاه ها، تبريز،1380(طرح ولايت)/ 4 واحد
8. منطق ، دانشجويان دانشگاه ها، تبريز،تابستان1380 (طرح ولايت)/ 2 واحد
9. معارف قرآن، خداشناسي، دانشجويان دانشگاه امام حسين، پاييز1380(طرح ولايت)/ 4 واحد
10. معارف قرآن، خداشناسي، دانشجويان دانشگاهها، اصفهان، تابستان1381 (طرح ولايت)/ 6 واحد
11. مباني انديشه اسلامي3، دانشجويان دانشگاه ها، اصفهان،1382 (طرح ولايت)/ 6 واحد
12. روش تحقيق،مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني،1384-1383 / 2 واحد(نيمه حصوري)
13. انسان شناسي، فرهنگيان و دبيران ديني و قرآن کشور، مشهد،تابستان 1385(طرح ولايت)/ 6 واحد
14. روش تحقيق در تفسير و علوم قرآن، مؤسسه و آموزشي پژوهشي امام خميني،1383، 3 واحد، ارشد نيم سال اول1390-1389
15. مباني تفسير قرآن، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، پژوهش محور، 2 واحد( به ارزش 4 واحد)، کار شناسي نيم سال اول1390-1389
16. روش شناسي تفسير قرآن، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ، 2 واحد، کار شناسي نيم سال دوم1390-1389
17. فقه القرآن،مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ، 2 واحد، کار شناسي ارشد، نيم سال دوم1390-1389
18. معرفت شناسي و مباني معرفت ديني، مشهد ، 2 واحد، کار شناسي ، ( طرح ولايت) نيم سال دوم1390-1389
19. علوم قرآن(1)، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ، 2 واحد، کار شناسي نيم سال اول1391-1390
20. مباني و روش تحقيق در حديث، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني ، 2 واحد، کار شناسي ارشد، نيم سال اول1391-1390
21. اصول فقه مظفر، ج 1، حوزه علميه قم، نيمسال اول 1391-1390 ( مدرسه عترت قم)
برگزاري کارگاه
1. برگزاري کارگاه روش تحقيق در تفسير و علوم قرآن ، مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني، براي دانش پژوهان کارشناسي ارشد رشته تفسير و علوم قرآن. قم، فروردين 1390.
طرحها
1. طرح راهبردي الميزان پژوهي،مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) 1382
2. طرح بازنگري کتب معارف قرآن استاد مصباحمؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) 1380
3. طرح جامع ساماندهي آموزش رشته تفسير و علوم قرآن،مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) 1386
4. شيوه نامه تدوين متون درسي،مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) 1381
سفر هاي علمي:
لبنان و سوريه، اسفند 1386 ديدار با شخصيت هاي علمي و بازديد از مراکز علمي و دانشگاهي1/12/86-10/12/86
شرکت در کارگاههاي مهارتي
1. کارگاه تدوين متون آموزشي و درسي، مشهد ، بهمن1380
2. کارگاه روش تدريس فعال، مشهد ، اسفند 1384
3. کارگاه تدوين متون خودآموز درسي، مشهد ، دي ماه 1386
آموزش مهارتهاي زبان خارجي
1. زبان عربي،واحد آموزش زبان دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم 1368
2. زبان انگليسي، واحد آموزش زبان دفتر تبليغات اسلامي حوزه علميه قم 1372
جوايز:
1. نفر سوم و ممتاز امتحانات سراسري حوزه علميه قم 1367
2. نفر اول و ممتاز امتحانات سراسري حوزه علميه قم 1368
3. نفر اول دوره کارشناسي ارشدرشته تفسير و علوم قرآن مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني طي سال هاي 1375-1379
4. پژوهشگر برتر مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني در سال 1383
5. پژوهشگر ممتاز مؤسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني در سال 1386
6. رتبه اول رساله هاي دکتري نمايشگاه بين المللي قرآن،شهريور1390
خلاصه زندگي نامه:
اين حقير حميد آريان مطابق شناسنامه، ارديبهشت 1345 در شهر کُلور، مرکز بخش امامرود شهرستان خلخال، متولد شدم. حدودچهاريا پنج ساله بودم که به مکتب قرآن محل رفتم و روخواني قرآن را فرا گرفتم وسپس تحصيلات دوره ابتدايي، راهنمايي و بخشي از دبيرستان را در زادگاهم سپري کردم. تابستان سال 1361 برحسب وظيفه به جبهه اعزام شدم و پس از بازگشت در زمستان 1361 سال سوم نظري را دردبيرستان دکتر شريعتي منطقه 12 تهران خواندم. قسمت عمده سال چهارم نظري (سال تحصيلي 1363-1362)را به جزچند هفته در جبهه حضور داشتم و تنها در امتحانات نهايي پايان سال شرکت کردم. تقريبا در تمام دوره تحصيل ابتدايي راهنمايي و دبيرستان جز دو سال ا خير که جبهه بودم، شاگرد ممتاز شناخته شدم. درتابستان 1363در کنکور سراسري گروه علوم انساني شرکت کرده و علي رغم اين که رشته تحصيليامعلوم تجربي بود با رتبه321 پذيرفته شدم، اما ادامه کار را جدي نگرفتم و به جهت علاقمندي به تحصيل در حوزه علميه پاييز 1364 وارد حوزه علميه قم شدم.
مقدمات را در سه سال (64-67) وسطح را طي سالهاي 67 تا 72 نزد اساتيد بزرگوار حوزه خواندم. حداقل دو بار در امتحانات پايان دوره که به صورت سراسري از سوي مرکز مديريت حوزهعلميه قم برگزار مي شد، نفر ممتاز شدم و به دريافت جايزه از حضرت امام خميني قدس الله نفسه الزکيه رهبر کبير انقلاب و سايرمراجع وقت نايل شدم. از سال 72 در درس خارج اصول استاد گرانقدر حضرت آيت الله وحيدخراساني دامت برکاته و خارج فقه مرحوم استادحضرت آيت الله فاضل لنکراني قدس سره حاضر شدم. بين سالهاي 64 تا 68 بارها به جبهه اعزام شدم. سال 69 به دليل علاقمندي به مباحث فلسفي و علوم انساني وشيوههاي جديد آموزشي وارد موسسه در راه حق شدم. (بعدها اين بخش و بنياد فرهنگي باقرالعلوم (ع) شاکله پيريزي موسسه علمي نو بنيادي را فراهم کرد که امروز به موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره)موسوم است).تحصيلات خود را در اين موسسه همزمان با تحصيلات رسمي حوزوي (با تمرکز بر سه محور اساسي فلسفه و معارف قرآن و کليات علوم انساني) ادامه دادم .در سال 74 در مقطع کارشناسي الهيات و معارف اسلامي فارغالتحصيل شدم و به دنبال آن از پائيز 74 به دوره کارشناسي ارشد پيوسته رشته تفسير وعلوم قرآنموسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره)راه يافتم و تا سال 79 دروس اين دوره را با موفقيت سپري کردم و بارها به عنوان نفر ممتاز دوره تحصيلي شناخته شدم. علاوه بر تحصيل خارج فقه و اصول و کارشناسي الهيات، در سال 1373 در آزمون وروديکارشناسي ارشد مدرسي الهيات،گرايش فلسفه وکلام مرکز تربيت مدرس دانشگاه قم پذيرفته شدم و از محضر اساتيد گرامي آقايان:دکتر غلامرضا اعواني، حجةالاسلام دکتر احمد احمدي، حجةالاسلام والمسلميندکتر احمد بهشتي، حجتالاسلام والمسلمينصادق لاريجاني، دکتر علي شريعتمداري، دکتر غلامعلي سرمد، جناب آقاي حشمتپور وبرخي ديگراستفاده کردم و در سال تحصيلي76-77 از پايان نامه خود با عنوان «درآمدي بر زبان قرآن» در موضوع زبان دين با درجه عالي دفاع کردم. سال 1379 در امتحان ورودي دکتراي رشته تفسير و علوم قرآن موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني پذيرفته شدم ولي به دليل اشکالي که در مجوز اخد شده براي اين دوره پيدا شد مجددا در سال 1383در دوره دکتري شرکت کردم و پذيرفته شدم و پس از گذارندن 28واحد درسي و ارائه حداقل 10 مقاله علمي در اسفند1389 رساله دکتري خود را با عنوان «نقش عقل در تفسير قرآن» براي دفاع ارائه کردم و در ارديبهشت 1390 از آن با درجه عالي و نمره 19 دفاع کردم.
همکاري علميباموسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني (ره) را از سال 1378 در بخش پژوهش آغاز کردهوازپائيز سال 1379 به عضويت هيئت علمي اين موسسه درآمدم و از آن زمان تاکنون به تدريس و تحقيق و احياناً برنامه ريزي در گروه تفسير و علوم قرآن مشغول هستم و دروس مختلفي چون معارف قرآن بخشهاي خداشناسي، جهانشناسي، انسان شناسي، قرآنشناسي و نيز تفسير قرآن،روش تحقيق، مباني تفسير قرآن، روش شناسي تفسير قرآن، فقه القرآن، علوم قرآن(1)، مباني و روش تحقيق درحديث، و روش تحقيق در تفسير و علوم قرآن،را براي دانشپژوهان اين موسسه تدريس کردهام و ازتابستان 1380 با سازمان بسيج دانشجويي همکاري علمي داشتهام و دروس مختلفي را چون فلسفه اسلامي، منطق ، خداشناسي، انسان شناسي ، مباني انديشه اسلامي3 (نياز به دين، نبوت، امامت و ولايت) و معرفت شناسي و مباني معرفت ديني را براي دانشجويان دانشگاههاي و نيزفرهنگيان شرکت کننده در اين دورهها (طرح ولايت) تدريس نمودهام . به علاوه استادراهنما، مشاور و داور برخي پايان نامههاي تحصيلي در موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني يا ديگر مراکز علمي بودهام.
علاوه بر ارائه چند طرح پژوهشي فعاليت هاي علمي مختلفي در زمينه تاليف و ترجمه يا ارزيابي طرحها و مقالات و کتابها و نيز ساماندهي وضعيت آموزشي گروه تفسير و علوم قرآن داشته ام. در سه کارگاه مهارتي «روش تدوين کتابهاي درسي» ( مشهد بهمن1380) ، «روش تدريس فعال» (مشهد اسفند 1384 ) و « روش تدوين متون خودآموزدرسي » (مشهد دي ماه 1386)نيز شرکت داشتهام.
--------------
نشاني، بلوارجمهوری اسلامی،مؤسسه آموزشی پژوهشی امام خمينى، گروه تفسير وعلوم قرآن.